Spółka partnerska – wzór umowy
Konstrukcja spółki partnerskiej uregulowana jest od art. 86 do art. 101 k.s.h. Jak w każdej spółce osobowej, również w przypadku spółki partnerskiej w art. 89 k.s.h. znajduje się odniesienie do przepisów o spółce jawnej w zakresie nieuregulowanym w tym dziale ustawy. Ze względu na ogólny charakter wpisu, skupię się głównie na celu powoływania spółki partnerskiej, a także na najważniejszych różnicach w stosunku do innych spółek osobowych.
Spółka partnerska zawiązywana jest celem wykonywania wolnego zawodu. W art. 88 k.s.h. znajduje się zamknięty katalog wolnych zawodów, których przedstawiciele mogą założyć spółkę partnerską. Są to: adwokat, aptekarz, architekt, inżynier budownictwa, biegły rewident, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, makler papierów wartościowych, doradca inwestycyjny, księgowy, lekarz, lekarz dentysta, lekarz weterynarii, notariusz, pielęgniarka, położna, radca prawny, rzecznik patentowy, rzeczoznawca majątkowy i tłumacz przysięgły. Oczywiście powyższe wyliczenie nie wskazuje wszystkich występujących w naszym systemie prawnym wolnych zawodów, ale tylko reprezentanci powyższych mogą prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki partnerskiej. Przy czym należy pamiętać, że nie oznacza to tym samym, że wykonywanie wolnych zawodów może odbywać się tylko w formie spółki partnerskiej.
Spółkę partnerską, jak sama nazwa wskazuje, tworzą wspólnicy zwani również partnerami. Ma to również odzwierciedlenie w nazwie spółki, ponieważ firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce (art. 90 § 1 k.s.h.).
Głównym założeniem spółki partnerskiej jest ograniczenie odpowiedzialności partnera za tzw. „błędy w sztuce” pozostałych partnerów w związku z wykonywaniem wolnego zawodu oraz osób pozostających pod ich kierownictwem. W takim przypadku partnerzy nie odpowiadają za zobowiązania spółki tak jak wspólnicy spółki jawnej. W praktyce jednak partner za swoje czynności w ramach wykonywania wolnego zawodu będzie odpowiadał subsydiarnie ze spółką. Oznacza to, że w większości wypadków to spółka zapłaci wierzycielowi, ale będzie miała roszczenie regresowe do partnera, który zaciągnął zobowiązanie w ramach wykonywania wolnego zawodu. Podkreślenia wymaga, że zastrzeżenie odpowiedzialności partnera ma jedynie znaczenie w czynnościach związanych z wykonywanym zawodem. Nie obejmuje zatem przypadków, gdy partner reprezentuje spółkę w zaciąganiu zobowiązań w imieniu spółki z tytułu przykładowo najmu lokalu siedziby spółki. Oczywiście ustawa daje możliwość odpowiadania partnerów w całości za zobowiązania spółki również w zakresie wykonywania wolnego zawodu przez innego partnera tak jak wspólnik spółki jawnej, jednak to rozwiązanie praktycznie wykluczałoby sens powoływania spółki partnerskiej, chyba że wybór formy prawnej spółki partnerskiej opierałby się jedynie na powołaniu zarządu (o czym poniżej).
Istotnym rozróżnieniem od innych spółek osobowych oraz jednoczesnym przybliżeniem konstrukcji spółki partnerskiej do spółek kapitałowych jest możliwość powołania zarządu do reprezentowania i prowadzenia spraw spółki (art. 97 § 1 k.s.h.). Powołanie zarządu może nastąpić albo w umowie spółki, albo późniejszą uchwałą wspólników. Funkcjonowanie zarządu spółki opiera się na regulacji dotyczącej zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a mianowicie na art. 201-211 k.s.h. i art. 293-300 k.s.h.W zakresie dopuszczalnym tymi przepisami pewne kwestie można uregulować w umowie spółki takie jak ilość członków zarządu czy sposób reprezentacji spółki przez zarząd. Teoretycznie do zarządu mogą być powoływane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona (art. 201 § 3 k.s.h.), jednak w perspektywie spółki osobowej, gdzie co do zasady każdy wspólnik ma prawo i obowiązek reprezentowania i prowadzenia spraw spółki (art. 96 § 1 k.s.h. i art. 39 § 1 k.s.h. w zw. z art. 89 k.s.h.), powoływanie członków zarządu spośród grona wspólników byłoby niecelowe, chyba że byłoby to rozwiązanie tymczasowe, a wspólnicy chcieliby w przyszłości powierzyć zarządzanie spółką innym osobom niż partnerzy.
Zamiast omówienia elementów umowy spółki, zdecydowałem się na umieszczenie na blogu wzoru umowy spółki partnerskiej. Umowa spółki powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności (art. 92 k.s.h.).
Wzór umowy spółki partnerskiej
Do powstania spółki partnerskiej nie jest wystarczające podpisanie umowy, jednak niezbędny jest także wpis do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Aby prawidłowo zarejestrować spółkę, potrzebne są następujące dokumenty:
– formularz KRS – W1, w którym zamieszcza się ogólne dane dotyczące spółki, takie jak firma, adres siedziby spółki, informacje dotyczące umowy, czas, na jaki została powołana spółka oraz informacja o dniu kończącym pierwszy rok obrotowy;
– formularz KRS – WD, w którym należy uzupełnić dane każdego partnera, m. in. z informacją czy ponosi on nieograniczoną odpowiedzialność zgodnie z art. 95 § 2 k.s.h;
– formularz KRS -WK, w którym określa się sposób reprezentacji spółki oraz to czy powołany jest zarząd czy spółkę reprezentują partnerzy i dane osób powołanych do reprezentacji;
– formularz KRS – WL, jeśli w spółce powołano prokurenta;
– formularz KRS – WM, w którym wskazuje się przedmiot działalności spółki zgodnie z regulacją umowy według kodów PKD określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), aktualnie jest możliwość ujawnienia jedynie 10 pozycji w przedmiocie działalności spółki, z których trzeba wybrać jeden przeważający w działalności gospodarczej kod PKD w podklasie;
– egzemplarz umowy spółki;
– uchwałę partnerów w sprawie powołania członków zarządu, jeśli reprezentację i prowadzenie spraw spółki zostało mu powierzone, a wybór pierwszego zarządu nie nastąpił w umowie spółki;
– wykaz partnerów wraz z ich adresami do doręczeń;
– dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu – chodzi tu przede wszystkim o dokumenty urzędowe takie jak dyplom ukończenia wyższej uczelni z jednoczesnym nadaniem tytułu zawodowego albo dokumenty wystawione przez samorząd zawodowy przykładowo zaświadczenie o wpisie na listę adwokatów;
– potwierdzenie uiszczenia opłaty od wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców w wysokości 500 zł oraz opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w kwocie 100 zł.
Na marginesie należy dodać, że w obowiązującym stanie prawnym nie trzeba załączać formularzy do Urzędu Skarbowego ani do Głównego Urzędu Statystycznego, bowiem sąd rejestrowy udostępnia dane podmiotu i dokumenty złożone do KRS tym instytucjom, na podstawie czego nadawany jest NIP i numer REGON. Należy jednak pamiętać, że w odpowiednim terminie należy uzupełnić dane podmiotu, wysyłając do właściwego US formularz NIP-8.
Ostatnią kwestią, którą chcę poruszyć, to dodatkowa przyczyna rozwiązania spółki partnerskiej w stosunku do pozostałych spółek osobowych, a mianowicie utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu (art. 98 pkt 4 k.s.h.). Swoistym dla tej konstrukcji rozwiązaniem jest możliwość istnienia spółki partnerskiej z jedynym wspólnikiem posiadającym uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu, ale tylko przez rok (art. 98 § 2 k.s.h.). Przepis ten daje możliwość dobrania sobie wspólnika przez jedynego partnera w ciągu roku od utraty uprawnień przez pozostałych partnerów bez konieczności wcześniejszego rozwiązania spółki. Utrata uprawnień przez wspólnika powoduje także jego wystąpienie ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu poprzez złożenie oświadczenia zarządowi lub partnerowi uprawnionemu do reprezentowania spółki (art. 100 k.s.h).
